สวัสดีผู้อ่านที่รัก ผมได้รับอีเมลจากอาจารย์ท่านหนึ่งให้ช่วยคำนวณ T-score คะแนนก่อน และ หลังเรียนให้นะครับ ผมจึงศึกษาข้อมูลในหนังสือคู่มือทำผลงาน คศ.2-3 ด้วย แล้วใช้โปรแกรม Microsoft Excel ง่ายๆ ช่วยในการคำนวณออกมาครับ นอกจากนี้ยังทำได้แชร์เทมเพลตเพื่อเอาไว้ให้คุณครูนำไปกรอกคะแนนแล้วแปลงเป็นค่าให้อัตโนมัติครับ นอกจากนี้ด้านล่างยังมีคลิปอธิบายเพิ่มเติมให้ด้วยครับ รับรองว่าบทความนี้อ่านจบทำได้แน่นอนครับ
เริ่มทำไฟล์คำนวณ T-score จาก Excel กันเลย
ไอเดียคือว่า คะแนนนักเรียนที่จะใช้ก่อนหลัง ปกติแล้วก่อนจะมีคะแนนน้อยกว่าหลังใช่ไหมครับ ให้เราหาค่าเฉลี่ยรวมของคะแนนก่อนและหลังของทุกคน และหาค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานไว้ด้วยครับ ในโปรแกรม excel จะมีคำสั่งสำเร็จรูปมาให้แล้วครับ สำหรับผลรวมจะใช้คำสั่ง =sum(xx:xx,xx:xx) และสำหรับค่าเฉลี่ยจะใช้สั่ง =average(xx:xx,xx:xx)
xx:xx ตัวหน้าหมายถึงเซลล์ที่จะจะคำนวณครับ xx ตัวหน้าเป็นเซลล์แรก และ xx ตัวหลังเป็นเซลล์ช่องสุดท้าย เช่นในภาพ จะเป็น ชื่อ B2:B11 เวลาเลือกให้แดรกเมาส์ลากเลือกเซลลหลังจากที่พิมพ์ในช่องใดช่องหนึ่งว่า =sum( หรือฟังก์ชันที่เราต้องการครับ
ปล. จากภาพจะมีการเลือกเซลล์มาจาก 2 คอลัมภ์ วิธีการคือเมื่อเลือกคอลัมภ์แรกแล้วให้คลิก Ctrl ค้างไว้แล้วลากคอลัมภ์ที่สองนะครับ
ทำนองเดียวกัน เราจะหาค่าเฉลี่ยจาก สูตร =average(xx:xx,xx:xx) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรใช้สูตร =stdev.s(xx:xx,xx:xx)
ปล. สูตร stdev.s หมายถึง ใช้สูตรของตัวอย่าง ในทางสถิติจะเป็นสูตรตัวนี้ครับ
[mathjax]
ถ้าเราจะใช้สูตรของประชากรก็จะเป็นสูตรนี้ครับ stdev.p ถามว่าควรใช้สูตรไหนดี ในทางปฏิบัติเราไม่สามารถเก็บตัวอย่างได้หมดทุกอันครับ เราเลยใช้สูตร stdev.s แต่ถ้าใครจะใช้
stdev.p ก็ไม่ผิดนะครับ ถ้าค่าจะมันแตกต่างกันนิดเดียวเพียงค่าทศนิยมเท่านั้น
เมื่อได้ทั้งสามค่านี้แล้ว เราก็พร้อมจะหา Z score แล้วครับ โดยสูตรของ Z score คือ
คือ คะแนนของนักเรียนแต่ละคน
คือ คะแนนเฉลี่ยของทุกคน (ก่อนและหลัง)
คือ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของทุกคน (ก่อนและหลัง)
เมื่อเรารู้สูตรนี้แล้ว เราจะใช้ฟังก์ชันใน excel ช่วยคำนวณ ไปที่ช่อง z ก่อนเรียนช่องแรก พิมพ์และคลิก =(B2-B14)/B15 ดังภาพ
เมื่อคุณกด enter แล้วลาก สูตรจะผิดทันที เพราะ B14 และ B16 จะเลื่อนไปตามเซลล์ที่เราลากด้วยครับ
วิธีแก้ไข คือ ให้ตรึงเซล์ B14 และ B16 ไว้ด้วยการใส่คำสั่ง BB$15 (เคล็ดลับ : เอาเมาส์ไปวางระหว่าง B กับ 14 แล้วคลิกที่ F4 บนแป้นพิมพ์ครับ) เมื่อได้แล้วก็กด Enter แล้วลากเมาส์ลงมาถึงคนสุดท้ายได้เลยครับ
ให้ทำทำนองเดียวกันนี้กับคะแนนหลังเรียนด้วยนะครับ แล้วปรับจำนวนทศนิยมเป็น 2 ตำแหน่งก็พอครับ สุดท้ายจะได้ดังภาพ
ต่อไปมาถึงพระเอกของเรา นั่นคือ คะแนน T-score ครับ เราจะแปลง Z-score เป็น T จากสูตรนี้ครับ
ความหมายคือ ค่า T จะเกิดจากการนำ 10 ไปคูณด้วย Z-score แล้วบวกด้วย 50 นั่นเองครับ เราก็สามารถใช้คำสั่งใน excel แล้วลากได้เลย
เมื่อลากคะแนน T-score ก่อนเรียนเสร็จแล้วไปทำคะแนน T-score หลังเรียนเหมือนกันเลยครับ เมื่อได้ครบแล้วจะได้ดังภาพ และผมก็กำลังหาค่าเฉลี่ยของคะแนน T-score ก่อนเรียนโดยใช้สูตร =average(xx:xx)
เมื่อทำจนครบแล้ว เราจะได้ดังภาพนะครับ เมื่อหาค่าเฉลี่ย ก่อนเรียน และหลังเรียนแล้วก็เอามาลบกัน เป็นความแตกต่างของคะแนนก่อนและหลังเรียน จากนั้นหารด้วยคะแนนก่อนเรียนแล้วคูณด้วย 100 จะได้ร้อยละที่เพิ่มขึ้นครับ
และนี่คือคะแนนที่เราจะแสดงให้รู้ว่า คะแนนก่อนเรียนและหลังเรียน เพิ่มขึ้นร้อยละเท่าไรนั่นเองครับ
ไม่อยากสร้างไฟล์เอง เราก็มี Template สำเร็จรูปไว้ให้กรอก
เพื่อความสะดวกมากยิ่งขึ้นผมก็เลยทำ template ของ excel ไว้ให้เลยแล้วกัน จะได้นำไปกรอกแค่คะแนน แล้วมันแสดงผลให้เลย แต่เน้นว่า ต้องดูคลิปแล้วทำตามนะครับ ไม่งั้นเอาไฟล์ไปทำเดี๋ยวกรอกถูกๆ ผิดๆ จะหาว่าไม่เตือน
== > ดาวน์โหลดไฟล์
สำหรับครูที่กำลังทำ คศ.2 หรือ คศ.3 อยู่คงจะมีประโยชน์บ้างไม่มากก็น้อยนะครับ หากมีปัญหาอะไรสามารถคอมเม้นไว้ได้เลยครับ หรือติดต่อกับผมได้โดยตรงนะครับ หรืออาจศึกษาความหมายของค่า T จากบทความนี้เพิ่มเติมครับ
เอาล่ะครับ พล่ามมาพอสมควร ก็ไปดูคลิปกันเลยครับ
อธิบายจากคลิปนะครับ
เมื่อเรามีไฟล์คะแนนแล้ว จะคะแนนเต็มเท่าไรก็ได้ ให้กรอกใน template ให้เรียบร้อยนะครับ
นำคะแนนไปกรอกเป็นคะแนนก่อนเรียนและหลังเรียนครับ ตามช่องได้เลย
กรอกจนครบ คะแนนต่างๆ และร้อยละที่เพิ่มขึ้นจะตามมาเอง สามารถนำไปปริ็นได้เลย โดยแต่ละหน้าผมตั้งให้มีหัวกระดาษไว้แล้วครับ
เทคนิคในคลิปจะประกอบด้วย คีย์ลัดต่างๆ ดังนี้
Ctrl+C = copy
Ctrl+V= paste
Ctrl+X=copy and cut
Alt+Tab=สลับหน้าต่างทำงาน
เวลาก๊อปปี้จาก word ที่มีตารางไปด้วย จะทำให้ excel มีขอบสีดำ เราสามารถลบขอบออกได้ด้วยคำสั่ง excel ทั่วๆ ไป แต่เจ๋งกว่าเพราะผมแนะนำให้วางใน Notepad ก่อนค่อยก๊อปปี้ไปวางจะดีกว่าครับ เพราะก็อปไปทีละ 2 คอลัมภ์ ง่ายเลย!!
เนื่องจากมีหลายคนดาวน์โหลดไฟล์ไปแก้ไข แล้วเกิดปัญหา แก้ไปแล้วเกิด Error กับสูตรในโปรแกรม Excel โดยเฉพาะเวอร์ชัน office 2007 วันนี้ผมก็เลยทำคลิปวิธีการแก้ปัญหาดังกล่าวมาให้แล้วนะครับ ดูได้จากคลิปด้านล่างนี้
ขอบคุณมากครับ
ยินดีครับผม