วันนี้ได้ฟัง รศ.ดร.ทรงศักดิ์ ภูสีอ่อน พูดเรื่อง Research Methodology ไว้เกี่ยวกับการเริ่มต้นทำวิจัยในชั้นเรียน เพื่อปูรากฐานไปยังการทำผลงานทางวิชาการ อาจารย์อธิบายไว้อย่างน่าฟังและน่าคิดตามมากครับ ผมขอสรุปประเด็นสำคัญที่ได้ฟังมาดังนี้ครับ

ปัญหาที่พบบ่อยในการเริ่มต้นทำวิจัย

นักวิจัยหน้าใหม่มักมีแนวคิดที่ผิดพลาด เช่น:

• อยากทำวิจัยที่วิเคราะห์ด้วย Path Analysis เพียงเพราะดูซับซ้อนและทันสมัย
• อยากใช้วิธีการสอนแบบ Backward Design โดยไม่คิดถึงความเหมาะสม
• อยากทำวิจัยเชิง R&D เพียงเพราะดูน่าสนใจ

หัวใจสำคัญของการวิจัย: Research Problem

จุดเริ่มต้นที่แท้จริงของการวิจัยคือ “ปัญหาการวิจัย” ไม่ใช่เทคนิคหรือวิธีการที่ดูน่าสนใจ

การเลือกระเบียบวิธีวิจัยต้องพิจารณาจากลักษณะของปัญหาวิจัย เช่น:

• Historical Research: คนไทยสืบเชื้อสายมาจากชนชาติใด?
• Ethnographic Research: กระบวนการค้ามนุษย์ข้ามชาติในสถานการณ์ปัจจุบันเป็นอย่างไร?
• Causal-Comparative: นักเรียนเพศชายและหญิง กลุ่มใดมีภาวะผู้นำสูงกว่า?
• Experimental: วิธีสอน A กับ B วิธีใดทำให้ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ดีกว่า?
• Survey/Descriptive: รูปแบบการบริหารโรงเรียนขนาดเล็กที่มีประสิทธิภาพควรเป็นอย่างไร?
• Action Research: จะแก้ปัญหาเด็กที่มีความก้าวร้าวได้อย่างไร?

ประเภทของระเบียบวิธีวิจัย

สไลด์แสดงให้เห็นว่ามีระเบียบวิธีวิจัยหลากหลายประเภท:

• Correlational
• Causal-Comparative
• Experimental
• Historical
• Survey (Descriptive)
• Action Research
• Ethnographic

การออกแบบงานวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research)

ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบหลัก:

1. Sampling Design (การออกแบบการสุ่มตัวอย่าง)

• เน้นเรื่อง Representativeness (ความเป็นตัวแทน)
• ขนาดตัวอย่าง (Sample size) กำหนดได้จาก:
  • ตารางสำเร็จรูป
  • การใช้เกณฑ์ร้อยละ
  • สูตรคำนวณ
  • จำนวนเท่าของตัวแปร/พารามิเตอร์
• วิธีการสุ่มตัวอย่าง (Methods of sampling)

2. Measurement Design (การออกแบบการวัด)

3. Analysis Design (การออกแบบการวิเคราะห์)

ประเภทของสถิติ

แบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก:

• Compare means: การเปรียบเทียบค่าเฉลี่ย
• Correlation study: การศึกษาความสัมพันธ์

ข้อสรุปสำคัญ

“ระเบียบวิธีวิจัยใดดีที่สุด?”

คำตอบคือ: ขึ้นอยู่กับปัญหาการวิจัย (Depend on research’s problem)

สิ่งสำคัญที่สุดในการทำวิจัยคือการเริ่มต้นจากปัญหาที่ชัดเจน แล้วจึงเลือกระเบียบวิธีที่เหมาะสม ไม่ใช่การเลือกวิธีการที่ดูซับซ้อนหรือทันสมัยก่อน

อาจารย์จบสไลด์ด้วยข้อความสร้างแรงบันดาลใจ: “เราไม่สามารถรู้ได้ว่าเราจะบินได้สูงแค่ไหน จนกว่าเราจะกางปีกแล้วบิน” เป็นการเตือนใจให้กล้าเริ่มต้นทำวิจัยจากปัญหาที่แท้จริง

---

ขอบคุณสไลด์จาก รศ.ดร.ทรงศักดิ์ ภูสีอ่อน

ภาพประกอบบทความจาก https://unsplash.com/s/photos/statistics

• Facebook
• Twitter
• Line